تنظمیات بایوس مادربرد و روش آپدیت

تنظمیات بایوس مادربرد

بایوس مادربرد شما اولین چیزی است که هنگام راه اندازی رایانه بارگیری می‌شود. بسیاری از تنظیمات سیستم سطح پایین فقط در BIOS شما موجود است. رایانه‌های مدرن عمدتا دارای سیستم عامل UEFI هستند که جانشین BIOS سنتی است. اما سیستم عامل UEFI و BIOS تقریباً مشابه هستند. رایانه‌های شخصی مدرن به صفحه تنظیمات سیستم عامل UEFI خود به عنوان “BIOS” اشاره می‌کنند.

BIOS مخفف “Basic Input/Output System” سیستم ورودی یا خروجی اصلی است و نوعی سیستم عامل است که روی تراشه‌ای در مادربرد شما ذخیره می‌شود. هنگام راه اندازی رایانه ، کامپیوترها BIOS را راه اندازی می‌کنند ، که سخت افزار شما را قبل از انتقال به دستگاه بوت پیکربندی می‌کند.

UEFI مخفف کلمه “Unified Extensible Firmware Interface” است. این جانشین BIOS سنتی است.  UEFI از بوت با حجم بیش از 2 ترابایت ، پشتیبانی می‌کند و ویژگی‌های مدرن‌تری را فعال می‌کند. به عنوان مثال ، تنها سیستم‌هایی با سیستم عامل UEFI از Secure Boot پشتیبانی می‌کنند تا روند بوت را در برابر روت کیت‌ها ایمن کنند. این که کامپیوتر شما دارای سیستم عامل BIOS یا UEFI است ، در بیشتر موارد اهمیت چندانی ندارد. هر دو نرم افزار سطح پایینی هستند که با راه اندازی رایانه شخصی شروع می‌شوند. هر دو رابط‌هایی را ارائه می‌دهند که می‌توانید برای تغییر انواع تنظیمات سیستم به آنها دسترسی داشته باشید. به عنوان مثال ، می‌توانید سفارش بوت خود را تغییر دهید ، گزینه‌های اورکلاک را تغییر دهید ، رایانه خود را با رمز عبور بوت قفل کنید ، پشتیبانی سخت افزاری مجازی سازی را فعال کنید و سایر ویژگی‌های سطح پایین را تغییر دهید.

نحوه دسترسی به تنظمیات بایوس مادربرد

برای دسترسی به صفحه تنظیمات سیستم عامل BIOS یا UEFI روی هر رایانه ، فرایند متفاوتی وجود دارد. در هر صورت ، باید رایانه خود را راه اندازی مجدد کنید. برای دسترسی به BIOS ، باید در هنگام راه اندازی یک کلید را فشار دهید. این کلید اغلب در حین راه اندازی با پیام “برای دسترسی به BIOS F2 را فشار دهید” ، “برای ورود به تنظیمات <DEL> را فشار دهید” یا موارد مشابه نمایش داده می‌شود. کلیدهای معمولی که ممکن است لازم باشد آنها را فشار دهید شامل Delete ، F1 ، F2 و Escape است. برخی از رایانه‌های شخصی با سیستم عامل UEFI همچنین از شما می‌خواهند یکی از این کلیدها را در حین راه اندازی برای دسترسی به صفحه تنظیمات سیستم عامل UEFI فشار دهید. برای یافتن کلید دقیق ، به دفترچه راهنمای رایانه خود مراجعه کنید.

اگر کامپیوتر شخصی خود را ساخته‌اید ، به دفترچه راهنمای مادربرد خود مراجعه کنید. رایانه‌های شخصی که با ویندوز 8 یا 10 عرضه می‌شوند ممکن است از طریق منوی گزینه‌های بوت ویندوز 8 یا 10 به صفحه تنظیمات UEFI دسترسی داشته باشند. برای دسترسی به آن ، کلید Shift را نگه دارید و روی گزینه “Restart” کلیک کنید تا کامپیوتر شما راه اندازی مجدد شود. رایانه راه اندازی مجدد می شود و در منوی گزینه‌های بوت قرار می‌گیرد.

مقاله پیشنهادی : علائم خرابی مادربرد کامپیوتر

نحوه تغییر تنظمیات بایوس مادربرد

صفحه واقعی تنظیمات BIOS یا UEFI در مدلهای مختلف رایانه متفاوت است. رایانه‌های شخصی دارای BIOS دارای رابط حالت متن هستند که می‌توانید با استفاده از کلیدهای جهت دار ، از کلید Enter برای انتخاب گزینه‌ها استفاده کنید. برخی از رایانه‌های مدرن UEFI دارای رابط‌های گرافیکی هستند که می‌توانید با ماوس و صفحه کلید حرکت کنید ، اما بسیاری از رایانه‌ها همچنان از رابط‌های متن استفاده می‌کنند. صفحه نمایش به هر شکلی که باشد ، می‌توانید از صفحه کلید یا ماوس خود برای حرکت در آن استفاده کنید. فقط اگر تنظیمات را می‌دانید باید تغییر دهید. با تغییر تنظیمات خاص ، به ویژه تنظیمات مربوط به اورکلاک ، می‌توانید سیستم خود را ناپایدار کنید یا حتی باعث آسیب سخت افزاری شوید. برخی از تنظیمات مهمتر از سایرین هستند.

تغییر ترتیب بوت کمتر خطرناک است ، اما حتی می‌توانید در آنجا با مشکل روبرو شوید. اگر ترتیب بوت خود را تغییر دهید و هارد دیسک خود را از لیست دستگاه‌های بوت حذف کنید ، کامپیوتر شما ویندوز (یا هر سیستم عامل دیگری که نصب کرده‌اید) را بوت نمی‌کند تا سفارش بوت خود را برطرف نکنید. حتی اگر بدانید به دنبال چه چیزی هستید ، در صفحه‌های مختلف تنظیمات رایانه در مکانی متفاوت قرار می‌گیرد. عموماً اطلاعات راهنما را در جایی روی صفحه خود مشاهده می‌کنید که اطلاعات بیشتری در مورد عملکرد هر گزینه ارائه می‌دهد. به عنوان مثال ، گزینه فعال کردن فناوری مجازی سازی VT-x اینتل اغلب در جایی در منوی “Chipset” قرار دارد. این گزینه در این رایانه “فناوری مجازی سازی” نامیده می‌شود ، اما اغلب “فناوری مجازی سازی اینتل” ، “Intel VT-x” ، “برنامه‌های افزودنی مجازی سازی” یا “Vanderpool” نامیده می‌شود.

اگر گزینه مورد نظر خود را در BIOS پیدا نکردید ، از دفترچه راهنما یا وب سایت راهنمای رایانه خود استفاده کنید. اگر کامپیوتر شخصی را خودتان ساخته‌اید ، به دفترچه راهنما یا وب سایت راهنمای مادربرد خود مراجعه کنید. پس از اتمام کار ، گزینه “ذخیره تغییرات” را برای ذخیره تغییرات و راه اندازی مجدد کامپیوتر انتخاب کنید. همچنین می‌توانید گزینه “صرفه جویی در تغییرات” را برای راه اندازی مجدد کامپیوتر بدون ذخیره هیچ یک از تغییرات ایجاد شده انتخاب کنید. اگر پس از ایجاد تغییر مشکلی داشتید ، می‌توانید به صفحه تنظیمات سیستم عامل BIOS یا UEFI خود بازگردید و از گزینه‌ای با نام “Reset to Default Settings” یا “Load Setup Defaults” استفاده کنید. این گزینه تنظیمات BIOS یا UEFI رایانه شما را به حالت پیش فرض بازگردانده و همه تغییرات شما را لغو می‌کند.

پیشرفتهای جدید در تنظمیات بایوس مادربرد

نرم افزار BIOS از سال 1980 در رایانه‌ها وجود داشته است و در زمینه کارآیی و بهبود پیشرفتهای زیادی کرده است. با این حال ، با سرعت سریع تکامل تکنولوژیکی ، BIOS منسوخ شده است و تعدادی از موانع را برای فناوری امروز ارائه می‌دهد. رایانه های جدیدتر که قادر به نگهداری چندین ترابایت ذخیره سازی هستند برای نرم افزارهای ضعیف BIOS بسیار پیچیده هستند. محدود به حالتهای پردازنده 16 بیتی و درایوهای بوت 2.1 ترابایت یا کمتر ، رایانه‌های جدید معمولاً مجهز به درایوهای 3 ترابایتی یا بیشتر هستند. بنابراین ، UEFI به دلیل نیاز به بوت شدن با قدرت بیشتر متولد شد.

استاندارد جدید BIOS شامل محدودیت‌هایی است که سیستم قدیمی BIOS نمی‌تواند برطرف کند.  UEFI ، یا Unified Extended Firmware Interface Forum ، می‌تواند در حالتهای 32 بیتی یا 64 بیتی اجرا شود و از لحاظ نظری درایوهای حداکثر 9.4 زتابایت را اداره کند. در اصل ، چه کامپیوتر شما توسط BIOS یا UEFI روشن باشد ، این نرم افزار است که برای زمان بوت سریع و عملکرد مناسب پردازش روی آن حساب می‌کنید. دسترسی به BIOS رایانه به شما امکان می‌دهد تعمیر و نگهداری منظم را برای نگهداری سالم کامپیوتر انجام دهید.

مقاله پیشنهادی : روش آپدیت بایوس مادربرد

عملکردهای اصلی BIOS مادربرد چیست؟

عملکرد BIOS را می‌توان به چهار مسئولیت اصلی تقسیم کرد.

1. پست

POST مخفف Power-On Self Test است که رایانه شما در لحظه روشن کردن آن اجرا می‌شود.  POST سخت افزار رایانه شما را آزمایش می‌کند و اطمینان حاصل می‌کند که هیچ چیز از کار افتاده و خطایی در سیستم عامل شما وجود ندارد. POST همه چیز را از صفحه کلید و درایو دیسک تا سرعت RAM شما در رایانه و پورت‌های یکپارچه طی می‌کند. اگر همه چیز مرتب باشد ، POST به طور معمول ادامه می‌دهد و اجازه می‌دهد رایانه شما به طور عادی بوت شود. در صورت وجود خطای شناسایی شده ، BIOS پیام خطایی را که ممکن است به صورت متن نمایش داده شده یا یک سری بوق‌های نشان دهنده خطا باشد ، ارسال می‌کند. این بوق‌ها همیشه سیگنال‌هایی برای پیام‌های خاص هستند ، بنابراین اگر به این نتیجه رسیدید ، باید بدانید که این سخت افزار برای رایانه شما به چه معناست.

2. راه اندازی CMOS

رایانه شما تمام تنظیمات سطح پایین مانند زمان سیستم و پیکربندی سخت افزار را در CMOS خود ذخیره می‌کند. این بدان معناست که هر تغییری که در ساختار BIOS خود ایجاد می‌کنید در این تراشه حافظه مخصوص به نام نیمه هادی تکمیلی فلز اکسید یا CMOS ذخیره می‌شود. راه اندازی CMOS مسئول تنظیم گذرواژه ، زمان و تاریخ شما است.

3. لودر بوت استرپ

برنامه‌ای که در EPROM یا ROM رایانه شما وجود دارد ، بوت استرپ لودر وظیفه دارد بخش بوت دیسک سخت رایانه شما را بخواند تا در کل بار سیستم عامل حرکت کند. وقتی رایانه خود را مجدداً راه اندازی می‌کنید ، بوت استرپ لودر POST را فعال می‌کند ، سپس ویندوز 10 را در حافظه بارگذاری می‌کند. رایانه‌های جدیدتر بوت استرپ لودر را با EFI یا Extensible Firmware Interface جایگزین کرده‌اند.

4. درایورهای BIOS

درایورهای BIOS برنامه‌های زیادی هستند که در تراشه‌های حافظه رایانه شما ذخیره می‌شوند. این درایورهای سطح پایین برای راه اندازی سیستم شما و اعمال کنترلهای اولیه عملیاتی بر روی رایانه شما استفاده می‌شوند.

روش آپدیت بایوس مادربرد

بایوس، قسمتی از خود مادربرد می‌باشد که به شکل نرم‌افزاری بر روی چیپ مادربرد ذخیره می‌شود. در واقع خود مادربرد، وظیفه‌ی این را دارد که ارتباط را بین تمامی قطعات درونی رایانه، مثل کارت گرافیک، رم، سی پی یو و … برقرار کرده تا تمامی قطعات با هماهنگی مناسب، برای عملکرد خوب دستگاه با هم لینک شوند.

اما گاها شاید مجبور باشید برای آپدیت بایوس، اقدام کنید. برای مثال، اگر بخواهید رم و یا کارت گرفیک خود را تعویض کنید، ممکن است که مادربرد، این قطعه‌ی جدید را به خوبی شناسایی نکند. برای اینکه این مشکل رفع شود، باید بایوس مادربرد را آپدیت کرد.

در این مقاله روش آپدیت بایوس مادربرد، چگونگی دانلود آپدیت بایوس معتبر از سایت، فلش کردن بایوس و موارد جزئی دیگر مورد بررسی قرار می‌گیرد. بنابراین توصیه می‌شود اگر نیاز دارید تا بایوس مادربرد را آپدیت کنید، تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

مقاله پیشنهادی : تفاوت بین SATA و IDE چیست؟

بایوس چیست؟

قبل از اینکه به شناخت روش آپدیت بایوس مادربرد بپردازیم، می‌خواهیم به شناخت خود بایوس بپردازیم. در واقع، بایوس همان صفحه‌ای می‌باشد که وقتی کامپیوتر را روشن می‌کنید، قبل از آمدن صفحه‌ی ویندوز برای شما باز می‌شود که در صورت عدم وجود مشکل، پس از مدت زمان کوتاهی از آن عبور کرده و وارد صفحه ویندوز می‌شوید. در همین زمان که صفحه پس از روشن شدن دستگاه پدید می‌آید، بایوس، تمامی ارتباطات را چک کرده و اجزای مهم را بازبینی می‌کند تا این اطمینان که تمامی قطعات، کارکردن صحیحی را دارند، حاصل شود. در صورتی که مشکلی در قطعات دستگاه مثل سی پی یو و یا رم و کارت گرافیک وجود داشته باشد، به شکل یک سری ارور بر روی صفحه نمایش نشان داده می‌شود. همچنین وجود مشکل در باتری لپتاپ و یا عدم ارتباط باتری با مدار‌های برقی لپتاپ نیز باعث می‌شود در این قسمت شاهد ارور‌هایی باشید.

زمانی که تمامی ارتباطات میان قطعات خوب و حساب شده بود، آن وقت بایوس به سیستم این اجازه را می‌دهد که از این مرحله عبور کرده و حال، صفحه‌ی استارت آپ بر روی نمایشگر مشاهده شود. در مرحله‎‌ی بعد، سخت‌افزار‌هایی که به دستگاه وصل می‌باشند مورد بررسی قرار می‌گیرند و پس از شناسایی و لینک کردن آن‌ها با دستگاه، سیستم راه اندازی می‌شود.

مقاله پیشنهادی : علائم خرابی مادربرد کامپیوتر

چرا ممکن است نیاز به آپدیت کردن بایوس پیدا کنید؟

همانطور که گفتیم، در مواردی که قصد ارتقاء سیستم و یا تعویض قطعات دستگاه را داشته باشید، ممکن است به آپدیت بایوس احتیاج پیدا کنید. برای زمانی که قصد دارید یک پردازنده قوی‌تر با سرعت بیشتر را جایگزین پردازنده‌ی فعلی خود کنید، یا رمی که در کامپیوتر خود دارید را با یک رم جدید با حافظه‌ی بیشتر تعویض کنید و یا حتی قصد داشته باشید یک قطعه هارد دیگر را به دستگاه خود اضافه کنید تا از مموری بیشتری برخوردار باشید، ممکن است نیاز به آپدیت بایوس دستگاه داشته باشید.

آپدیت بایوس، همانند تمامی نرم افزار‌های دیگر، ورژن جدیدتری از بایوس را بر روی دستگاه شما پیاده می‌کند. این ورژن جدید می‌تواند مشکلاتی که در قبل وجود داشت را رفع کرده و همچنین سازگار با قطعات جدید سخت افزاری باشد. چرا که دلیل این آپدیت، این است که شاید مادربرد، این قطعات جدید آپدیت شده را پشتیبانی نکند و آن‌ها را نشناسد. بنابراین، زمانی که قصد داشتید یک جزء سخت افزاری به دستگاه خود اضافه و یا تعویض کنید، ممکن است به آپدیت کردن آن نیاز پیدا کنید، بنابراین باید روش آپدیت بایوس مادربرد را بلد باشید. اما برای این آپیدت، باید چه کاری صورت بگیرد؟ روش نصب آن با نرم‌افزار‌های دیگر، کمی متفاوت است که در ادامه به آن پرداخته می‌شود.

مقاله پیشنهادی : تفاوت چیپست‌های مادربرد

دانلود فایل آپدیت نرم افزار بایوس

یکی از شروط درست بودن روش آپدیت بایوس مادربرد این می‌باشد که حتما فایل آپدیت را از یک سایت معتبر دانلود کنید. پیشنهادی که می‌شود، این است که با توجه به برند مادربردی که دارید، بایوس را نیز از همان سایت دانلود نمایید. در این مقاله ما روش آپدیت بایوس مادربرد ایسوس را بررسی می‌کنیم. روش آپدیت بایوس مادربرد سایر برند‌ها نیز به شکل کلی شبیه به هم هستند و بیشتر در شکل دانلود و یک سری مسائل جزئی ممکن است با هم تفاوت داشته باشند.

در اولین اقدام در این روش آپدیت بایوس مادربرد ایسوس، لازم است وارد سایت خود کمپانی ایسوس شوید. آدرس سایت، www.asus.com می‌باشد. پس از مراجعه به سایت رسمی این کمپانی، باید در قسمت Search، مدل مادربردی که قصد دارید آن را آپدیت کنید را تایپ کنید. بنابراین، از قبل باید از مدل مادربرد خود مطلع باشید. در اینجا به شکل رندوم مدل p8z77 V را سرچ می‌کنیم.

پس از انتخاب این مادربرد، صفحه زیر برای شما باز می‌شود. در این قسمت باید گزینه‌ی Driver & Utility را انتخاب کنید.

درپایین تر، با انتخاب گزینه‌ی Driver & Tools باید با توجه به سیستمی که دارید، ویندوزی که قرار است در آن نرم افزار را آپدیت کنید را مشخص کنید.

سپس در قسمت کنار Driver & Tools، Bios & firmware را انتخاب نمایید. در قسمت پایین، آخرین ورژن‌هایی که از این بایوس وجود دارد را مشاهده خواهید کرد. که با انتخاب گزینه‌ی Download، می‌توانید این فایل را دانلود نمایید.

توجه داشته باشید که این فایل به شکل زیپ است و برای استفاده، حتما باید آن را زیپ کنید.

روش آپدیت بایوس مادربرد :

قبل از اینکه بخواهید آپدیت بایوس مادربرد را آغاز کنید، ابتدا باید یک سری نکات ضروری را رعایت نمایید تا مراحل اپدیت به بهترین شکل ممکن صورت بگیرد:

• حتما از عدم وجود ویروس بر روی سیستم خود اطمینان حاصل کنید و برای احتیاط، یک مرتبه رایانه‌ی خود را اسکن نمایید تا درایو‌ها پاکسازی شود.
• برای آپدیت، باید از آنتی ویروس، فایروار و هرگونه محافظ ویندوز را غیر فعال نمایید.
• یکی از واجبات در هنگام آپدیت بایوس مادربرد این است که حتما از اتصال برق به دستگاه اطمینان حاصل کنید و هیچگاه در حین کار دستگاه، کامپیوتر را خاموش نکنید.

پس از گذر از این شرایط، یکی از دو روش آپدیت بایوس مادربرد ایسوس، که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم را انتخاب نموده و برای آپدیت آن اقدام کنید.

• آپدیت با استفاده از فلش

پس از اینکه فایلی که از سایت خود کمپانی ایسوس دانلود کردید را از حالت زیپ خودش خارج کردید، فایل با فرمت CAP را درون یک فلش، که ترجیحا فرمت شده باشد، کپی کنید.

در مرحله‌ی بعد، در حالی که فلش به دستگاه متصل است، دستگاه را ری‌استارت کرده و در همان لحظه که سیستم در حال بالا آمدن می‌باشد، به شکل پی در پی، کلید Delete کیبورد را به دفعات فشار دهید تا صفحه‌ی زیر برای شما باز شود.

در قسمت بعد، گزینه‌ی Tools را انتخاب کنید و گزینه‌ی اول، یعنی Asus EZ Flash 3 Utility را بزنید.

وقتی صفحه‌ی زیر برای شما باز شد، باید گزینه‌ای که پسوند Bios دارد را انتخاب کرده و اینتر را بزنید. با وارد شدن به محلی که فایل دانلودی درون آن حضور دارد، این فایل را انتخاب کنید.

در این مرحله از شما پرسیده می‌شود که آیا این فایل راه اندازی شود؟ در این مرحله yes را انتخاب کرده تا آپدیت بایوس ماردبرد آغاز شود.

در این مرحله با دستگاه خود کاری نداشته باشید تا آپدیت به صورت کامل صورت بگیرد. در پایان نیز باید با پیام موفقیت مواجه شوید.

سپس دستگاه شما ری استارت می‌شود. در مرحله‌ی آخر، برای اینکه تنظیمات به هم نخورد، وقتی دستگاه ری استارت شد، باز هم Delete را بزنید تا وارد صفحه‌ی قبل شوید. در اینجا Exit را انتخاب کرده گزینه‌ی Change and Reset را زده وگزینه‌ی Ok را بزنید تا تنظیمات به حالت قبلی خود بازگردد.

روش آپدیت بایوس مادر برد با استفاده از فلش به همین شکل صورت می‌گیرد.

• آپدیت به کمک اینترنت

در این روش، پس از اینکه از اتصال اینترنت دستگاه خود مطلع بودید، دستگاه را ری استارت کرده و پس از شروع راه‌اندازی مجدد، پشت هم Delete را زده و همانند قبل، گزینه‌ی Tools را انتخاب کرده و پس از آن، Asus EZ Flash 3 Utility را انتخاب نمایید تا صفحه‌ی زیر برای شما باز شود. (هنگامی که فلش در دستگاه نباشد، بدین شکل ظاهر می‌شود).

در مرحله‌ی بعد، از شما روش آپدیت بایوس مادربرد پرسیده می‌شود که باید Via Internet را انتخاب کنید و سپس Next را بزنید.

در مرحله بعد، No را انتخاب کنید تا صفحه‌ی زیر برای شما باز شود.

در مرحله‌ی بعد، فایل با فرمت CAP را انتخاب کرده و سپس در دو مرحله‌ی بعد، Yes را انتخاب کنید تا آپدیت شروع شود.

پس از اتمام آپدیت، دستگاه به شکل خودکار ری استارت خواهد شد.

کلام آخر

شما در کل به یک فایل آپدیت نیاز دارید که این فایل را باید در هنگام هوشیاری دستگاه، از سایت ایسوس دانلود کرده و درون فلش بریزید و با آن دستگاه را آپدیت کنید، و یا اگر از سرعت و اتصال اینترنت خود مطمئن هستید، می‌توانید به شکل آنلاین این کار را انجام دهید. در فرم آنلاین نیز این فایل دانلود شده و آپدیت شروع به کار می‌کند.

در کل به این خاطر می‌گوییم که روش آپدیت بایوس مادربرد را بلد باشید که اگر خودتان تصمیم داشتید دستگاه خود را ارتقاء دهید، و پس از انجام این کار متوجه شدید که دستگاه شما این سخت افزار را شناسایی نمی‌کند، بتوانید با آپدیت بایوس مادربرد، این مشکل را حل کرده و از سخت افزار جدید خود لذت ببرید.