آیا استفاده از دو رم مختلف در کامپیوتر امکان پذیر است؟
اگر به دنبال خرید یک کیت رم جدید هستید یا کیت موجود خود را ارتقا دهید سوالی که ممکن است برایتان پیش بیاید این است: آیا استفاده از دو رم مختلف در کامپیوتر ممکن است؟ برای دستیابی به سازگاری و همزمانی حافظه، باید مواردی را در نظر داشته باشید تا بتوانید مطمئن شوید که سیستم شما با استفاده از بهترین عملکرد حافظه ممکن کار میکند. در این مقاله، به سوال بالا و تمام موارد مربوط به نصب و استفاده دو رم در کامپیوتر که قبلاً دارای اسلات حافظه است پاسخ خواهیم داد. به طور خلاصه، پاسخ به این سوال بله است. بدون توجه به نام برند، سرعت و اندازه رم، از نظر تئوری میتوانید رم را در سیستم خود ترکیب و مطابقت دهید یا به زبان سادهتر از دو رم در کامپیوتر استفاده کنید.
اگرچه ممکن است برای شما مشکلساز باشد. همچنین، بسته به تنظیمات و حجم کاری، ممکن است حتی تفاوتی در عملکرد مشاهده نکنید. تنها مشخصه رم که قطعا باعث ناسازگاری ماژولهای رم میشود نوع حافظه است. حافظههای رم نسلهای مختلف مانند DDR3 در مقابل DDR4 با هم کار نمیکنند. همانطور که گفته شد، بسیاری از عوامل اضافی وجود دارد که باید برای اطمینان از نتایج رضایت بخش در نظر گرفته شوند که برخی از آنها ذاتاً وابسته به شانس هستند. به همین دلیل است که معمولاً تلاش برای ایجاد چنین تنظیماتی توصیه نمیشود اما به طور کلی میشود گفت که استفاده از دو رم در کامپیوتر ممکن است.
چرا استفاده از دو رم در کامپیوتر ممکن است مشکل ساز باشد؟
هر سازندهای حافظههای رم خود را متفاوت توسعه میدهد. آنها از کنترلرهای حافظه مختلف، قالبهای مختلف، مواد مختلف، PCB و مدارهای سفارشی مختلف استفاده میکنند. همه اینها متغیرهایی هستند که ممکن است در نهایت ثابت شود که خوشخیم هستند، اما مواردی وجود دارد که درگیری در این سفارشیسازیها باعث لکنت، خرابی یا حتی بوت نشدن کامل سیستم میشود. کیتهای رم (ماژولهایی که در یک بسته فروخته میشوند) برای کار همزمان با یکدیگر و نه با مارکها یا مدلهای رم دیگر، در کارخانه تست شدهاند. استفاده از دو رم در کامپیوتر معمولاً یک موضوع مربوط به ارتقاء سیستم است. این بدان معناست که چندین اسلات ماژول حافظه درون خطی دوگانه (DIMM) استفاده خواهد شد. هر چه اسلاتهای بیشتری اشغال شود، احتمال بروز این تضادهای سخت افزاری بین برندها بیشتر میشود.
برای شناختن رم کامپیوتر به مقاله رم کامپیوتر چیست مراجعه کنید.
عواملی که در استفاده از دو رم مختلف در کامپیوتر موثر هستند:
نسل رم: نسل رم نشاندهنده چیپهایی است که در رم شما وجود دارد. اگر میخواهید از ولتاژ، فرکانس و تایمینگ بهتری بهره ببرید، باید از رمهای نسل بالاتر استفاده کنید. حتی اگر فاکتورهای اصلی فرم رم در طول سالها تا حد زیادی یکسان باقی ماندهاند، خود حافظههای رم به طور قابل توجهی تکامل یافتهاند. در حال حاضر پنج نسل رم وجود دارد.
تایمینگ (:(CAS Latency CAS Latency یا همان CL رم، مخفف Column Address Strobe است. این تعداد چرخههای ساعتی است که از زمانی که یک دستورالعمل برای یک ستون خاص داده میشود و لحظهای که دادهها در دسترس هستند میگذرد یا به زبان سادهتر به معنی تاخیر در دسترسی به اطلاعات رم است.
فرکانس رم
سرعت رم به دو ویژگی خلاصه میشود که آن هم فرکانس رم و تاخیر در CAS است. خب، فرکانس رم تعداد چرخههایی است که یک ماژول رم میتواند در هر ثانیه انجام دهد. به طور کلی، هر چه یک ماژول رم بتواند چرخههای بیشتری را در ثانیه انجام دهد، سریعتر است.
ظرفیت رم
به حجم حافظه رم، ظرفیت رم میگویند. استیکهای رم با 4 تا 32 گیگابایت حافظه به فروش میرسند.
برند رم
در تئوری، دو یا چند سازنده مختلف میتوانند ماژولهای رم یکسانی را تولید کنند و آنها را در بستهبندیهای کمی متفاوت بفروشند. برای بهترین برندهای رم میتوان Corsair، G.Skill و Kingstone را نام برد.
در ادامه به بررسی عوامل موثر در استفاده از دو رم در کامپیوتر میپردازیم.
آیا رم DDR3 را میتوان روی مادربرد DDR4 استفاده کرد ؟
در همین ابتدای مطلب به شما پیشنهاد میکنیم که هرگز این کار را امتحان نکنید. این دو نوع استیک کاملاً یکسان به نظر نمیرسند و همچنین در شکافهای یکسانی قرار نمیگیرند. DDR4 دارای پینهای بیشتری با 288 در مقایسه با DDR3 با 240 پین است. استیکهای رم همچنین دارای یک بریدگی کوچک در بین پینها هستند که در شکاف روی مادربرد قرار میگیرند. اینها همچنین به عنوان کلیدها در همان مکان شناخته میشوند. بریدگی استیکهای DDR3 به کناره استیک نزدیکتر است در حالی که با DDR4 بیشتر در وسط قرار دارد.
علاوه بر همه اینها، DDR4 نیز کمی خمیده است و وسط آن کمی بیشتر از انتهای آن به یک سمت بیرون میآید. اسلات DDR4 در مادربرد شما به همین شکل است که آن منحنی را در خود جای دهد. بنابراین مهم نیست که از کدام طرف به آن نگاه کنید، رم DDR3 نمی تواند در مادربرد DDR4 قرار بگیرد یا برعکس. حتی اگر به نحوی توانستید آن را وارد کنید (!)، مادربردها معمولاً برای تشخیص هر دو فرمت DDR3 و DDR4 ساخته نشدهاند. بنابراین میتوانید حافظه رم خود را در شکافی قرار دهید که بدون هیچ اثری در آن جا نمیشود. اگر بخواهید رایانه خود را روشن کنید، علاوه بر آسیب فیزیکی به مادربرد و رم، باعث آسیب به سختافزار خود نیز میشوید.
تایمینگ یا CL مختلف چه مقدار در نصب دو رم متفاوت تاثیر دارد ؟
برای اینکه بفهمید رم شما واقعا چقدر سریع است، باید به زمانبندی حافظه آن نگاه کنید که در کنار رم در قالب فهرست ارائه میدهد مثل: 15-16-16-35.
ستون اول نشاندهنده تأخیر CAS است که به عنوان «Strobe دسترسی به ستون» نیز شناخته میشود. این تعداد چرخههای ساعتی است که بین زمانی که یک دستورالعمل داده میشود و زمانی که اطلاعات در دسترس قرار میگیرد، میگذرد. اگر به کسی بگویید «بشین!»، تأخیر CAS، تأخیر بین زمانی است که به او دستور میدهید تا بنشیند و زمانی که شخص مقابل واکنش نشان میدهد. زمانی که شما قصد استفاده از دو رم در کامپیوتر دارید، با اضافه کردن رم دوم، کامپیوتر شما برای برابر کردن آنها رمی که عملکرد بهتری دارد را آندرکلاک میکند. زمانبندی CAS بالاتر میتواند منجر به تأخیر بیشتر حتی با سرعت کلاک بالاتر شود. به طور کلی ترکیب دو رم با CL متفاوت امکانپذیر است.
فرکانس در ترکیب دو رم چه اهمیتی دارد؟
شما میتوانید ماژولهای رم را با فرکانسهای مختلف ترکیب کنید، اما ممکن است مشکل ساز باشد. همه ماژولهای رم باید همیشه در یک فرکانس اجرا شوند، این به این معنی که سعی میکنند با کوچکترین مخرج مشترک اجرا شوند. فرکانس رم عدد دوم تا آخرین عدد (3200 مگاهرتز) است، در حالی که تاخیر CAS آخرین مشخصات CL16)) است. اما منظورشان چیست؟ خب، همانطور که گفته شد فرکانس رم تعداد چرخههایی است که یک ماژول رم میتواند در هر ثانیه انجام دهد. به طور کلی، هر چه یک ماژول رم بتواند چرخههای بیشتری را در ثانیه انجام دهد، سریعتر است. فرکانس در ترکیب دو رم نیز کاملا مثل تایمینگ در نصب رم دوم است.
به این ترتیب هنگام استفاده از دو رم در کامپیوتر، اگر فرکانسهای رمهای شما متفاوت از هم باشند، سیستم شما رمی که فرکانس بیشتر و عملکرد بهتری دارد را آندرکلاک میکند تا با رم ضعیفتر هم سطح شود. از آنجایی که انواع مختلف ماژولهای رم از تأخیرهای خاصی در فرکانسهای مختلف پشتیبانی میکنند، اما ممکن است نتوانند به درستی همگام شوند و باعث ایجاد مشکلات پایداری یا جلوگیری از ارسال یا بوت کامل سیستم شما شوند.
آیا استفاده از دو رم با حافظه متفاوت امکان دارد؟
ممکن است که وقتی قصد استفاده از دو رم در کامپیوتر دارید با این سوال مواجه شوید که آیا میتوان از دو رم با حجم متفاوت استفاده کرد؟ پاسخ به این سوال شما بله است.
تا زمانی که فرکانس، نام برند، تأخیر و رتبههای ماژولهای رم شما مطابقت داشته باشد، ترکیب ظرفیتهای مختلف رم در بیشتر موارد مشکلی ایجاد نمیکند. اگر یک کیت رم بخرید که از دو حافظه رم یکسان تشکیل شده است، تقریباً مطمئناً سیستم شما به طور خودکار به پیکربندی دو کاناله تبدیل میشود و اساساً پهنای باند حافظه را دو برابر میکند. اگر یک حافظه رم ناهماهنگ اضافه کنید، در حالت تک کانال (نامتقارن) اجرا میشود که پهنای باند تک کانالی را فراهم میکند و از کندترین زمانبندی حافظه پشتیبانی شده استفاده میکند.
استفاد دو رم با برندهای مختلف چگونه است؟
در مطالبی که بالاتر به شما توضیح دادیم گفته شد که استفاده از دو رم در کامپیوتر نمیتواند با رم نسلهای متفاوت امکانپذیر باشد و آن رمهایی که CL و فرکانس مثل هم ندارند نیز توصیه نمیشود. حالا میرسیم به بررسی این موضوع که آیا هنگام استفاده از دو رم مختلف در کامپیوتر تفاوت برندهای آنها مهم است؟ مشکلی که وجود دارد این است که سازندگان رم همه مشخصات رم را تبلیغ نمیکنند، چه برسد به خرده فروشان.
حتی اگر دو ماژول رم با اندازه، فرکانس، زمانبندی و ولتاژ یکسان پیدا کنید، تراشههای حافظه واقعی و کنترلکننده ممکن است متفاوت باشند و تفاوتهای دقیقهای ممکن است خود را به صورت یخ زدن و خرابی تصادفی نشان دهند. به همین دلیل است که توصیه میکنیم برای استفاده از دو رم در کامپیوتر از ترکیب برندهای رم و چسبیدن به تنها یک سازنده خودداری کنید. اگر سازنده شما دیگر همان ماژولهای رم را نمیفروشد، بهتر است به دنبال نمونههای دیگر باشید.
همانطور که میبینید، اکثر ماژولهای رم که دارای یک فرم فاکتور هستند و متعلق به یک نسل هستند، میتوانند با هم ترکیب شوند، اما این امر بدون برخی عواقب بالقوه جدی نیست. اگر قابلیت اطمینان برای شما مهم است، باید فقط از ماژول های رم یکسان از همان سازنده استفاده کنید.
استفاده از یک رم در کامپیوتر بهتر است یا دو رم ؟
استفاده از دو رم مختلف در کامپیوتر قطعا سرعت عملکرد سیستم شما را افزایش میدهد اما فقط در صورتی که به رم بیشتری نیاز داشته باشید. اگر یک کاربر معمولی هستید و استفاده خاصی از کامپیوتر خود ندارید، افزودن رم بیشتر تغییر چندانی به حال شما نخواهد داشت. تا حد امکان به طور خلاصه بگوییم: اگر تنها چیزی که نیاز دارید، مثلاً 8 گیگابایت رم است، اضافه کردن حافظه بیشتر هیچ نوع مزیت ملموسی برای شما به همراه نخواهد داشت.
مقدار رم با عملکرد، تا یک نقطه مشخص به صورت خطی مقیاس میشود و زمانی که خواستههای مربوط به حافظه شما برآورده شد به آن خواهید رسید. هنگامی که حافظه کافی برای نوع کاری که انجام میدهید و نحوه استفاده از سیستم خود دارید، حتی نباید به اضافه کردن رم بیشتر فکر کنید زیرا اساساً پول خود را هدر میدهید. با این حال، اگر به رم بیشتری نیاز دارید، استفاده از دو رم مختلف در کامپیوتر و اضافه کردن چند گیگابایت دیگر، دنیای متفاوتی را ایجاد خواهد کرد، عملکرد سیستم شما را بسیار بهبود میبخشد و با پروکسی، همه چیز را بسیار پاسخگوتر میکند.
مثال
ظرفیت رم را به عنوان “صندلی” در خودرو در نظر بگیرید. اگر ماشینی با 4 صندلی (= 4 گیگابایت رم) دارید اما مجبورید 6 مسافر (= داده) را از نقطه A به نقطه B نگه دارید و جابجا کنید، به دو سفر نیاز دارید. حالا فرض کنید یک ماشین 8 نفره (= 8 گیگابایت رم) دارید. شما یک ماشین به اندازه کافی بزرگ دارید که میتوانید همه مسافران خود (= دادهها) را تنها در یک سفر نگه دارید و جابه جا کنید. خرید ماشین دوم منطقی نیست، زیرا سرعت رسیدن افراد به مقصد را به طور متوسط تغییر نمیدهد. در مورد رم هم همینطور است. رم بیشتر اگر به مقدار نیاز باشد میتواند عملکرد را تا حد زیادی افزایش دهد. اگر از قبل به اندازه کافی رم دارید، اضافه کردن موارد بیشتر چیزی را تغییر نمیدهد.
جمعبندی
با مطالعه این مطلب متوجه شدید که هنگام استفاده از دو رم در کامپیوتر در اکثر موارد، تا زمانی که هر دو رم از یک نسل هستند، مانند DDR3 یا DDR4 کار میکند، اما برخی از اشکالات احتمالی را نیز خواهد داشت. همچنین به سوالات دیگر شما در مورد امکانپذیر بودن استفاده از دو رم مختلف در کامپیوتر به صورت همزمان پاسخ دادیم. امیدواریم که این مطالب برای شما مفید و کاربردی واقع شوند.